Demokratik anne-baba tutumu...

Eğitimin aileden başladığını hepimiz biliriz. (Hatta anne karnından…)

Anne ve babanın çocuğa karşı tutum ve davranışları, çocuğun kişiliğini oluşturan, geleceğini etkileyen en önemli faktörlerden birisi. Anne babanın çocuğa karşı tutumu, çocuğun ileride nasıl bir kişi olacağını belirliyor ve onun kişilik, zihinsel ve sosyal gelişimi üzerinde oldukça etkili oluyor.

Uzmanlar, anne ve baba tutumlarını ‘aşırı baskıcı ve otoriter’, ‘dengesiz ve kararsız’, ‘izin verici’ (aşırı hoşgörülü), ‘ilgisiz ve kayıtsız’, ‘aşırı koruyucu ve müdahale edici’, ‘mükemmeliyetçi’ ve ‘demokratik’ olmak üzere yedi bölüme ayırmışlar ve incelemişler.

Bu yedi tip anne baba tutumunu uzun uzadıya anlatacak değilim, zaten adlarından da ne anlama geldikleri belli oluyor.

Bu yedi tip anne baba tutumunun, yanlış olanlar da dahil her biri “çocuklarını sevmek”ten ileri geliyor. Anne ve babalara “neden çocuğa böyle davranıyorsunuz” diye sorulduğunda büyük oranda “ben onun için, onu sevdiğim için, hatta onun geleceği için böyle davranıyorum” cevabı alırsınız.

Hatta, maalesef, bazı ailelerimizde gördüğümüz eğitime ve okula karşı çocuklarına “saldım çayıra, mevlam kayıra” taktiği uygulayan ilgisiz ve kayıtsız tutumu benimseyen ailelerde bile çocuklarına duydukları (sanal) sevgini sınırı yoktur.

Uzmanlar, en uygun ve ideal anne baba tutumunun “demokratik anne baba” tutumu olduğunda hemfikir.

Özetle, çocuğuna karşı demokratik tutumlu bir anne baba;

“Çocuğa olumsuz duygular yaşatmamak için, çocuğa anlaşıldığını, kabul edildiğini, koşulsuzca sevildiğini gösterir. Çocuğa zaman ayırır, çocukla konuşmak için farklı sohbet konuları yaratır, sık sık söz hakkı verir, çocukla konuşurken çocuğun gözlerinin içine bakar, onu can kulağı ile dinler, fikirlerine değer verdiğini çocuğa hissettirir, çocuğun kabiliyetlerini fark eder, çocuğa yaşına uygun sorumluluklar verir, onu takdir eder, başkalarının yanında küçük düşürmez, başka çocuklarla kıyaslamaz, eleştirmez ve yargılayıcı olmaktan çekinir, çocuklarına topluluk içerisinde söz alması için cesaret verir, çocuğun istek ve ihtiyaçlarına duyarlı olur, başarması için fırsat verir, fikirlerine saygı gösterir, doğru yaptığı şeyler için över, takdir eder, daha iyiyi hedeflemesi için cesaretlendirir..."

İdeal anne baba, çocuğuna her ortamda, tavır ve davranışlarıyla, konuşmalarıyla, duygu ve düşünceleriyle iyi bir model olmalıdır. Nasihat etmek güzeldir, ancak aile ortamında, hatta her sosyal ortamda model-örnek olmak sonuca ve hedefe bizleri daha kolay götürecektir.

Unutmayalım ki, sadece çocuğa bir şeyler söyleyerek, nasihatlar vererek, korkutarak, tehdit ederek, söz dinletmeye çalışarak kurulan (tek yönlü) iletişim, iletişim değildir. Mevlana der ki “İletişim aynı dili konuşmak değil, aynı duyguları paylaşmaktır…”

Çocukların karınlarını ve zihinlerini doyurduğumuz kadar ruhlarını da beslemeliyiz. (Michael Marshall)

Bir çocuğun, ilk öğrenmesi gereken ve en çok ihtiyacı olan şey; tahammül etmesini bilmektir. (Jean Jacques Rousseau)

İyi örnek, güzel nasihat, tesirli söz, yerinde verilen ceza ve mükafat... İşte çocuk terbiyesinin sırrı. (Mehmet Tevfik Bey)

Bu haftalık da bu kadar...

Kalın sağlıcakla...